މާލެ ސިޓީ މާލެ ސްލަމް އަކަށް

ސްލަމް އެކޭ ބުނުމުން ނޭގޭނެ މީހަކު މަދުވާނެއެވެ. އަވައްޓެރި އިންޑިއާ އަކީ މިފަދަ އެތައް ސްލަމް އެއް އޮތް ޤައުމެކެވެ. މިގޮތުން ދުނިޔޭގެ ތިންވަނަ އަށް އެންމެ ބޮޑު ސްލަމް ކަމުގައިވާ ދަރާވީ ވެސް އޮންނަނީ އެ ޤައުމުގައެވެ. ސްލަމް ޑޯގް މިލިއެނިއަރ ފިލްމްގައި އެ ސްލަމްގެ މަންޒަރުތަކެއް ހިމެނޭނެއެވެ. ތޮއްޖެހިފައިވާ ދިރިއުޅުމެކެވެ. ކުދިކުދި ތަންތަން ކޮޅުގައި ދިރިއުޅޭ އެތައް އާއިލާއެކެވެ. ހަނިހަނި ގޯޅި ތަކެކެވެ. ވީރާނާވެފައިވާ ސަހަރެކެވެ

ޒަމާންތަކެއް ވަންދެން އިގްތިސާދީ ހުރިހާ ހަރަކާތެއް މާލެ ސަރަހައްދަށް ޖަމާ ކުރުމުގެ ނަތީޖާއަކީ މާލެ ވެސް ޒާތެއްގެ ސްލަމް އަކަށް މަޑު މަޑުން ބަދަލުވަމުން ދިޔުމެވެ. ގޯތިތައް ބަހަމުން ބަހަމުން ގޮސް، ބައެއް އާއިލާތައް ކިރިޔާ 50 އަކަ ފޫޓު ހަމަވާ ގޮޅިގޮޅީގައި ދިރިއުޅެނީއެވެ. މަގުތައް އަޑިގުދަން ތަކުން ފުރިފައެވެ. ގަރާޖްތަކާއި ވަޑާންގެތައްވެސް މީހުން ދިރިއުޅޭ މިއޮތް ކުޑަ ކުޑަ ރަށުތެރޭގައެވެ. ނަމެއްގައި ހަދާފައި ހުރި ޕާކްތަކުގެ އަދިރިކަމާއެކު، އާއިލާތަކަށް ހިތްހަމަ ޖައްސާލަން ހޭދަ ކުރެވޭ ވެއްޓަކަށް ވުރެ ކުށުގެ ހާއްޔަކަށް އޮތީ ބަދަލުވެފައެވެ

ކަން މިހެން އޮތްވާ ދެން ފެންނަން ފެށީ ތަފާތު މަންޒަރުތަކެކެވެ. ދިގު މިނުގައި 2 ކިލޯމީޓަރ ހުރި، ފުޅާ މިނުގައި 20.3 މީޓަރ ހުރި ބޮޑު ބްރިޖަކުން މާލެ އާއި ހުޅުމާލެ ގުޅާލެވޭ މަންޒަރެވެ. މަދު ދުވަސް ކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ހުޅުމާލޭގައި 245 ހެކްޓަރުގެ ބިމެއް ހިއްކައި ބޮޑުހިލަ ޖަހާލި މަންޒަރެވެ. ބޯހިޔާވަހިކަމަށް 15 ބުރިއަށްވުރެ އުސް، 15،000 ފްލެޓްގެ 62 ޓަވަރު އަރައިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. މޯލްތަކާއި، ޔޮޓް މެރީނާ އަކާއި، ޔުނިވާރސިޓީ ކެމްޕަސްތަކާއި، ބިޒްނަސް ޕާކަކާއި އައިޓީ ޕާކެއްގެ ޕްލޭންތައް އެކުލަވާލެވުނު މަންޒަރެވެ. 25 ބުރީގެ ހޮސްޕިޓަލެއް، މެޑިކަލް ކޮލެޖް އަކާއި އެކު، އެޅިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ވީރާނާވެފައި އޮތް ސަލްޓަން ޕާކް، ރަސްރަނި ބަގީޗާގެ ނަމުގައި، ވިންޓަރ ޕާކަކާއި އެކު ދިރިގެން އައި މަންޒަރެވެ. އަދިރިކޮށް އޮތް ތިން ރުއް ޕާކް ދިއްލާލާ މުޅިން ބަދަލުވި މަންޒަރެެވެ. ވޯޓަރ ޕެވިލިއަން އަކާއި އެކު، ދެވަނަ އަރޓިފިޝަލް ބީޗެއް ރަސްފަންނުގެ ނަމުގައި ހުޅުވިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ހުޅުމާލޭގައި ޒަމާނީ ދުވާ ޓްރެކެއް ހުޅުވިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ސްވިމިން ޕޫލް އަކާއި އެކު އިންޑޯ ސްޕޯޓްސް ކޮމްޕްލެކްސް އެއްގެ މަސައްކަތެވެ. ޓަރފް ދަނޑުތައް ހެދިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ބާވެފައިވި ރަސްމީ ފާލަން މުޅިން ނަލަކޮށްލި މަންޒަރެވެ. ޗަކަ ބިންތަކުން ފުރިފައިވި ހާބަރު ކަޑަތައް ޒަމާނީ ފުޑްކޯޓަކަށް ބަދަލުވި މަންޒަރެވެ. ޕިއްޒާ ހަޓް ފަދަ އިންޓަރނޭޝަނަލް ފްރެންޗައިސް ތައް އަންނަން ފެށި މަންޒަރެވެ. ޖެހިގެން އޮތް އެއަރޕޯޓްގައި ބޮޑު ރަންވާއެއް ގާއިމްކޮށް، ވޯޓަރ ފްރަންޓް ރެސްޓޯރެންޓްތައް ގާއިމްކޮށް، 7.5 މިލިއަން ފަތުރުވެރިންގެ ޖާގައިގެ އިންޓަނޭޝަނަލް ޓަރމިނަލްއެއް ގާއިމް ކުރަން ފަށާ، އާ ސީޕްލޭން ޓަރމިނަލްއެއް ގާއިމްކޮށް، އާ ކާގޯ ޓަރމިނަލް އަކާއި ފިއުލް ފާމެއް ގާއިމް ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ހުޅުމާލޭގައި 210 އެދުގެ ހޮސްޕިޓަލެއް ގާއިމްވެގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. 9000 މީހުންނަށް އެއްފަހަރާ ނަމާދުކޮށްލެވޭ ވަރުގެ ޖާގައަކާއި، މަލްޓިޕަރޕަސް ހޯލަކާއި، ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ބެހޭ މަރުކަޒަކާއި، މީޓީން ރޫމްތަކާއި، ކްލާސްރޫމް ތަކާއި އަދި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގެ ލައިބްރެރީ އަކާ އެކު ސަލްމާން މިސްކިތުގެ ބިންގާ އެޅިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ވެމްކޯގެ ނަމުގައި ކޯޕްރޭޝަނެއް އުފައްދައި ކުނީގެ މައްސަލައަށް ބޮޑު ހައްލެއް އައި މަންޒަރެވެ. އިއްޒުއްދީން މަގާއި ބޮޑުތަކުރުފާނު މަގުން ބޮޑު ބައެއްގައި ތާރުއެޅިގެން ދިޔަ މަންޒަރެވެ. ހުޅުމާލޭގައި ވީރާނާވެފައި އޮތް ބާބަކިއު ޕޮއިންޓް ނަލަ ކޮށްލި މަންޒަރެވެ. ތޮއްޖެހިފައިވާ މާލެއިން ގަރާޖްތަކާއި ވަޑާންގެތަކާއި ގުދަންތައް ނެެރެން އަިންޑަސްޓރިއަލް ޒޯނެއް ހިއްކާލި މަންޒަރެވެ

މިއީ ހަމަގައިމުވެސް އިސްވެދެންނެވުނު ފަދަ ސްލަމް އަކުން ފެންނާނެ ފަދަ މަންޒަރު ތަކެއް ނޫނެވެ. މައްސަލަތައް އެކީ ހައްލުވެ ހުރިހާ ކަމެއް ރަނގަޅުވިއްޔެކޭ ނުދައްވަމެވެ. ނަމަވެސް ބޮޑު ބަދަލެއް އަތުވެއްޖެތާއެވެ. ޒަމާންތަކަކަށް ދެމިގެން ގޮސްފައި ހުރި މައްސަލަތައް ހައްލުކުރަން ވަގުތު ނަގާނެތާއެވެ. ނަމަވެސް މަދު ދުވަސް ކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ޒަމާނީ ސިޓީ އެއްގެ ސިފަ ޖެހެންފެށީއެވެ

އުއްމީދަކަށްވީ އެދިޔަ ރޭޓްގައި ކަންކަން ކުރިޔަށް ދިއުމެވެ. އަދިވެސް ކުރިޔަށް އެތައް އުއްމީދީ މަސްރޫއުތަކެއް އޮތީތާއެވެ. 300،000 މީހުންގެ އާބާދީއަކަށް ހިޔާވަހިކަން ލިބޭނެ ވިލިމާލޭގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހިވެސް އޮތީތާއެވެ. ތިލަފުށީގައި ޒަމާނީ ބަދަރެއް ގާއިމް ކުރުންވެސް އޮތީތާއެވެ. މާލޭގެ ވިޔަފާރި ބަދަރު ހުސްކޮށް އެތާވެސް ތަރައްގީގެ އައު މަސްރޫއުތަކެއް ހިންގުން އޮތީތާއެވެ. ނަމަވެސް ކަންވީ ދިމާ އިދިކޮޅަށެވެ. ކުރިޔަށް ކެޑުމުގެ ބަދަލުގައި ކައްސާލީ ރާސްލާފައި ފަހަތަށެވެ. ފަސް އަހަރާއި ނުބައްދަލު ތަރައްގީ، ދެ އަހަރުތެރޭ ފަނާކޮށްލިފަދައެވެ. ތިލަފުށީގައި އަޅަން އޮތް ބަދަރު ގުޅީފަޅުގައި އަޅަން ފެށީއެވެ. ވިލިމާލެ ދެވަނަ ފިޔަވަހި ހިއްކާ ގޯތި ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި ފްލެޓް ކޮޅެއް އަޅާގޮތައް ބަދަލުކޮށްލީއެވެ. ނަމަވެސް އަދި އަދަށް އާ ފްލެޓެއް ނޭޅުނުތާގައި، ކުރިން އެޅި އުސް އިމާރާތްތަކުން ވެސް ރާހަތެއް މީހަކަށް ނުކުރިއެވެ. އަލަށް ހެދި މަގުތައް ވީރާނާވީ އިރު، ކުރިން ހަލާކުވެފައި ހުރި މަގުތަކުގެ ހާލަތު އަދި މާ ދެރައެވެ. މުޅި ރަށުތެރޭ މީދަލާއި ބުޅާތައް ގިނަވެފައެވެ. ޕާކްތައް ވީރާނާވެފައެވެ. ކޮންމެ ދެ މަގަކުން އެއް މަގެއްގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ އައްޑާއެކެވެ. އެތައް ބަޔަކު މަގުމަތިވެ ސަލާންޖެހުން އިތުރުވީއެވެ. ކުނި ކޮތަޅު ހޮވައިގެން ކައިބޮއެ ހެދުން އާންމު ކަމަކަށްވީއެވެ. ލިސްޓް އިތުރަށް ދިގު ނުކުރިޔަސް ކަން އޮތްގޮތް ކުރިމަތީ އެއޮތީ ފެންނަންތާއެވެ. ހުރިހާ އުއްމީދެއް ފެނަށް ދިޔައީއެވެ. މާލެ ސިޓީ މާލެ ސްލަމް އަކަށް ވީއެވެ